دکتر بهروز وارث متخصص پوست و مو

جوش صورت در دوران بارداری علل و راه درمان

مقالات

مقدمه

جوش صورت می‌تواند یکی از چالش‌برانگیزترین مسائل پوستی در دوران بارداری باشد. این دوره حساس که با تغییرات گسترده‌ای در بدن همراه است، می‌تواند زمینه‌ساز بروز یا تشدید مشکلات پوستی نظیر آکنه شود. درک عمیق‌تری از علل، پیشگیری و درمان‌های موثر برای جوش صورت در این دوران می‌تواند به زنان باردار کمک کند تا این مسئله را با اطمینان بیشتری مدیریت کنند.

اگر در حال خواندن این مقاله هستید، ممکن است از خود بپرسید: آیا بارداری باعث آکنه می شود؟ برای برخی از زنان، پاسخ کاملاً مثبت است، زیرا بارداری باعث آکنه، جوش و پوست چرب می شود، درست مانند آنچه ممکن است در دوران رشد تجربه کرده باشید، این می تواند یک علامت ناامید کننده باشد اما در بارداری شایع می باشد. این موضوع می تواند تا 42 درصد از زنان باردار را تحت تاثیر قرار دهد.

اگر قبل از بارداری آکنه داشتید، احتمال بیشتری  برای داشتن آکنه وجود دارد، و ممکن است بارداری آن را بدتر کند. همه درمان‌های آکنه را نمی‌توان در هر زمانی مورد استفاده قرار داد، بنابراین اگر در دوران بارداری آکنه را تجربه می‌کنید، این مقاله  می‌تواند مفید باشد که چرا و چگونه با آن مقابله کنید.

عوامل ایجاد آکنه  و جوش در دوران بارداری

جوش در دوران بارداری یک پدیده شایع است که می‌تواند ناشی از چندین عامل بیولوژیکی باشد. درک این عوامل کمک می‌کند تا زنان باردار بهتر بتوانند با این شرایط مقابله کنند و راه‌های مؤثری برای مدیریت آن پیدا کنند. در ادامه، به بررسی علل بیولوژیکی جوش در دوران بارداری می‌پردازیم:

1- تغییرات هورمونی

تغییرات هورمونی یکی از عمده‌ترین دلایل بروز جوش در دوران بارداری است. این تغییرات به ویژه در سه ماهه اول بارداری بیشتر است، جایی که سطح هورمون‌ها به سرعت افزایش می‌یابد.

 هورمون‌های اندروژن: هورمون‌های مردانه مانند تستوسترون می‌توانند در دوران بارداری افزایش یابند. این هورمون‌ها باعث تحریک غدد چربی می‌شوند که به نوبه خود چربی بیشتری را تولید می‌کنند. افزایش چربی پوست می‌تواند منجر به انسداد منافذ و در نهایت به تشکیل جوش شود.

 بارداری سطح استروژن را افزایش می دهد، که موجب کاهش جوش و آکنه می شود و به همین دلیل است که معمولاً شاهد کاهش علائم آکنه در دوران بارداری هستیم. با این حال، به خصوص در سه ماهه سوم بارداری می تواند سطح هورمون مردانه را نیز افزایش دهد و این موضوع می تواند اثر معکوس داشته باشد و گاهی اوقات باعث ایجاد آکنه شود.  اگر آکنه در دوران بارداری آغاز شود، انتخاب درمان بستگی به شدت آن دارد.

نکته مهم: درمان آکنه و جوش در دوران بارداری باید همیشه تحت نظر پزشک باشد.

 در مطالعات انجام شده  نشان می دهد که آکنه به طور معمول در دوران بارداری بهبود می یابد درمان آکنه و جوش در دوران بارداری تغییرات هورمونی که بارداری در بدن ایجاد می کند به طور معمول به تسکین آکنه کمک می کند. با این حال، در برخی موارد، زنان ممکن است شعله ور شدن آکنه را تجربه کنند، به ویژه در سه ماهه سوم.

 برای مطالعه بیشتر :

چگونه جوش صورت را درمان کنم

چرا آکنه به طور معمول در دوران بارداری کاهش می یابد؟

سطح استروژن (هورمون های زنانه که هم در مردان و هم در زنان وجود دارد) در طول بارداری افزایش می یابد. به طور کلی، سطوح بالاتر استروژن از آکنه محافظت می کند.

 بارداری چگونه می تواند بر آکنه تاثیر بگذارد؟

 اما همیشه هم به این صورت نیست. سطوح آندروژن (هورمون‌های مردانه که هم در مردان و هم در زنان وجود دارند) ممکن است در طول بارداری، به‌ویژه در سه ماهه سوم بارداری، افزایش یابد. این می تواند باعث شود غدد چربی پوست فعال تر شوند و در نتیجه چربی پوست بیشتری تولید شود که ممکن است به شعله ور شدن آکنه منجر شود. از آنجایی که غدد چربی پوست در مراحل پایانی بارداری چربی بیشتری تولید می کنند، برخی از زنان نه تنها آکنه، بلکه پوست چرب به خصوص روی صورت را نیز تجربه می کنند.

 در نمودار زیر می توانید ببینید که چگونه سطح استروژن در طول بارداری افزایش می یابد (خط قرمز را ببینید). افزایش سطح استروژن ممکن است به محافظت در برابر آکنه کمک کند، و احتمالاً به همین دلیل است که اکثر زنان در تمام سه ماهه بارداری آکنه خود را کاهش می دهند.

 

 

تغییرات در پوست : دوران بارداری می‌تواند بر ساختار و عملکرد پوست تأثیر بگذارد، به طوری که پوست حساس‌تر و مستعد به آسیب و التهاب شود. این حساسیت می‌تواند ریسک ایجاد جوش را افزایش دهد.

برای هر زن باردار بسیار مهم است که قبل از شروع یک رژیم دارویی از پزشک خود سوال کند. درمان های موضعی برای آکنه خفیف، ممکن است کمک کند. درمان های موضعی عبارتند از: بنزوئیل پراکسید آنتی بیوتیک های موضعی، مانند کلیندامایسین یا اریترومایسین، همراه با بنزوئیل پراکسید اسید آزلائیک اسید سالیسیلیک. توجه به این نکته ضروری است که اسید سالیسیلیک نباید در مناطق وسیعی از پوست استفاده شود زیرا خطر جذب آن در جریان خون وجود دارد

برای مطالعه بیشتر :

درمان قطعی جوشهای صورت با درمان های ترکیبی گیاهی و مدرن

تأثیرات میکروبیوم پوست

تغییرات هورمونی در دوران بارداری ممکن است بر ترکیبات میکروبیوم پوست تأثیر بگذارد و منجر به افزایش فعالیت باکتری‌هایی شود که می‌توانند باعث ایجاد جوش شوند. به خصوص، باکتری Propionibacterium acnes که در فولیکول‌های مو وجود دارد، می‌تواند باعث التهاب و تشکیل جوش شود.

عوامل ژنتیکی

گرایش به ابتلا به آکنه ممکن است در خانواده‌ها ارثی باشد. اگر یک فرد در خانواده‌اش سابقه ابتلا به جوش شدید داشته باشد، ممکن است در دوران بارداری بیشتر مستعد تجربه جوش شود.

 واکنش‌های التهابی

دوران بارداری می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تغییر دهد و به واکنش‌های التهابی مختلفی منجر شود. این واکنش‌های التهابی می‌توانند به تشدید جوش یا آکنه کمک کنند.

درک علل بیولوژیکی جوش در دوران بارداری اهمیت دارد، زیرا این دانش می‌تواند به زنان باردار کمک کند تا استراتژی‌های مؤثری برای مدیریت این مشکل پوستی اتخاذ کنند. با این حال، مهم است که هر گونه درمان یا تغییرات در روتین مراقبت از پوست با نظارت و مشورت پزشکی انجام شود.

 

2-تأثیرات روانشناختی

تأثیرات روانشناختی می‌توانند نقش قابل توجهی در بروز و تشدید جوش صورت در زمان بارداری داشته باشند. دوران بارداری دوره‌ای است که در آن زنان ممکن است نوسانات هورمونی و استرس‌های عاطفی قابل ملاحظه‌ای را تجربه کنند، و این عوامل می‌توانند به طور مستقیم و غیرمستقیم بر سلامت پوست آنها تأثیر بگذارند. در اینجا به بررسی چگونگی تأثیر این عوامل روانشناختی بر جوش صورت در زمان بارداری می‌پردازیم.

استرس و اضطراب

-افزایش تولید چربی: استرس و اضطراب می‌توانند باعث تحریک غدد آدرنال شوند تا هورمون‌هایی مانند کورتیزول را ترشح کنند. افزایش کورتیزول می‌تواند به افزایش تولید چربی پوست منجر شود، که این امر ریسک ایجاد جوش را افزایش می‌دهد.

-تأثیر بر سیستم ایمنی: استرس طولانی‌مدت می‌تواند بر سیستم ایمنی بدن تأثیر بگذارد و سطح التهاب را در بدن افزایش دهد، که این شرایط می‌تواند به پدید آمدن یا تشدید جوش کمک کند.

تغییرات خلقی

تأثیرات بر رفتارهای مراقبتی: تغییرات خلقی مانند افسردگی یا اضطراب ممکن است بر الگوهای خواب، رژیم غذایی و عادات مراقبت از پوست تأثیر بگذارند. افرادی که دچار نوسانات خلقی هستند، ممکن است کمتر به مراقبت از پوست خود توجه کنند، که این امر می‌تواند وضعیت جوش را بدتر کند.

-مصرف مواد غذایی ناسالم: احساسات منفی ممکن است به افزایش مصرف مواد غذایی ناسالم منجر شود که می‌توانند التهاب بدن را تشدید کنند و به بروز جوش کمک کنند.

تأثیرات روانشناختی می‌توانند به طور قابل توجهی بر وضعیت جوش صورت در دوران بارداری تأثیر بگذارند. مدیریت استرس، پرورش احساسات مثبت نسبت به تصویر بدنی، و حفظ عادات سالم مراقبت از پوست می‌توانند به کاهش این تأثیرات کمک کنند. مشاوره و حمایت روانشناختی نیز می‌تواند بخشی مهم از روند مراقبت از خود برای زنان بارداری باشد که با جوش صورت مواجه هستند.

راهنمای تغذیه هنگام زدن جوش در زمان بارداری

تغذیه نقش کلیدی در سلامت پوست و مدیریت جوش صورت در زمان بارداری دارد. تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی در دوران بارداری می‌توانند تأثیرات متفاوتی بر پوست داشته باشند، و رژیم غذایی متعادل و هدفمند می‌تواند به کاهش التهاب و حمایت از سلامت کلی پوست کمک کند. در این بخش، به بررسی اثرات تغذیه بر جوش صورت در دوران بارداری می‌پردازیم:

مواد غذایی التهاب‌زا

قندها و کربوهیدرات‌های تصفیه شده: مصرف بالای قند و کربوهیدرات‌های تصفیه شده می‌تواند باعث افزایش سطح قند خون و انسولین شود، که این امر می‌تواند التهاب را در بدن تشدید کرده و شرایطی مانند جوش را بدتر کند.

لبنیات: برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف بالای لبنیات می‌تواند با شیوع بیشتر جوش مرتبط باشد. این ارتباط ممکن است به دلیل هورمون‌ها و عوامل رشد موجود در لبنیات باشد که می‌توانند بر غدد تأثیر بگذارند.

مواد غذایی ضدالتهابی

-اومگا-3 و چربی‌های سالم: چربی‌های اومگا-3 موجود در ماهی‌های چرب مانند سالمون، گردو، و دانه‌های چیا دارای خواص ضدالتهابی قوی هستند. مصرف این مواد غذایی می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود وضعیت پوست کمک کند.

آنتی‌اکسیدان‌ها: میوه‌ها و سبزیجات سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که می‌توانند به محافظت از پوست در برابر آسیب‌های اکسیداتیو و کاهش التهاب کمک کنند. ویتامین‌های A، C، و E و مواد معدنی مانند روی و سلنیوم برای حفظ سلامت پوست ضروری هستند.

مواد غذایی حاوی پروبیوتیک‌ها

سلامت روده و پوست: پروبیوتیک‌ها، که در مواد غذایی تخمیر شده  مانند کفیر، یوگورت، و کیمچی یافت می‌شوند، می‌توانند به تعادل میکروبیوم روده کمک کنند. سلامت روده مستقیماً بر سلامت پوست تأثیر می‌گذارد و می‌تواند به کاهش التهاب و شیوع جوش کمک کند.

آب و هیدراتاسیون

نقش آب: نوشیدن مقادیر کافی آب برای حفظ هیدراتاسیون پوست و کمک به دفع سموم از بدن ضروری است. هیدراتاسیون کافی می‌تواند به حفظ انعطاف‌پذیری پوست و کاهش احتمال بروز جوش کمک کند.

تغذیه متعادل و هدفمند می‌تواند در کاهش شیوع جوش صورت در دوران بارداری نقش مهمی داشته باشد. مصرف مواد غذایی ضدالتهابی، کاهش مصرف مواد غذایی التهاب‌زا، و تأکید بر هیدراتاسیون و سلامت روده می‌تواند به حفظ سلامت پوست و کاهش مشکلات پوستی کمک کند. مشاوره با یک متخصص تغذیه یا پزشک می‌تواند برای تعیین یک برنامه غذایی متناسب با نیازهای فردی و شرایط خاص بارداری مفید باشد.

روش های درمانی جوش صورت  در زمان بارداری

درمان جوش صورت در زمان بارداری نیازمند رویکردهایی است که هم برای مادر و هم برای جنین ایمن باشند. انتخاب روش‌های درمانی باید با دقت انجام شود تا از هرگونه خطر احتمالی برای سلامتی جنین جلوگیری شود. در اینجا چندین روش ایمن و مؤثر برای مدیریت و درمان جوش صورت در زمان بارداری ارائه می‌دهیم:

1. مراقبت‌های پوستی ملایم

شستشوی روزانه: استفاده از شوینده‌های ملایم برای پاکسازی صورت دو بار در روز می‌تواند به حذف چربی اضافی و پیشگیری از انسداد منافذ کمک کند.

محصولات بدون روغن: استفاده از محصولات مراقبت از پوست بدون روغن و غیر کومدوژنیک (منافذ را مسدود نمی‌کند) به جلوگیری از تشکیل جوش کمک می‌کند.

2. دوری از محصولات حاوی مواد شیمیایی خطرناک

اجتناب از محصولات حاوی رتینوئیدها و سالیسیلیک اسید: این مواد ممکن است در دوران بارداری برای جنین خطرناک باشند، بنابراین بهتر است از آنها پرهیز شود یا تنها با تجویز پزشک مورد استفاده قرار گیرند.

3. تغذیه سالم

رژیم غذایی متعادل: مصرف مواد غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند به حفظ سلامت پوست و کاهش التهاب کمک کند. افزایش مصرف میوه‌ها، سبزیجات، و اسیدهای چرب امگا-3 مفید است.

4. هیدراتاسیون کافی

نوشیدن آب فراوان: حفظ هیدراتاسیون بدن با نوشیدن آب کافی می‌تواند به حفظ سلامت پوست و کاهش جوش کمک کند.

5. مدیریت استرس

تکنیک‌های کاهش استرس: روش‌هایی مانند تمرینات تنفس عمیق، یوگا، و مدیتیشن می‌توانند به کاهش سطح استرس و بهبود وضعیت پوست کمک کنند.

6. مشورت با پزشک

درمان‌های تخصصی: در صورتی که جوش‌ها شدید باشند یا با روش‌های فوق بهبود نیابند، مهم است که  با یک متخصص پوست یا متخصص زنان و زایمان مشورت شود. آنها ممکن است درمان‌های ایمن دیگری را که در دوران بارداری مناسب هستند، توصیه کنند.

نکات مهم

 

احتیاط در استفاده از داروها: برخی داروهای ضد جوش ممکن است در دوران بارداری ایمن نباشند. همیشه قبل از استفاده از هر داروی جدید، با پزشک مشورت کنید.

صبر و حوصله: پوست ممکن است زمان برای پاسخ به درمان‌های جدید نیاز داشته باشد. حفظ یک روتین مراقبت از پوست مستمر و صبور بودن مهم است.

 

مدیریت جوش صورت در زمان بارداری می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما با رویکردهای مناسب و ایمن، می‌توان به بهبود وضعیت پوست و حفظ سلامت عمومی کمک کرد.